Rabczańskie reminiscencje sportowe. Część II – sporty zimowe w 1932 roku (odc. 1/3)

Rok 1932 był rokiem przełomowym, jeśli chodzi o rozpowszechnianie i rozwój sportu rabczańskiego. W tym bowiem roku oddano do użytku skocznię na Grzebieniu, co zmobilizowało działaczy w Rabce do goszczenia a także organizowania poważniejszych już imprez sportowych.

Także w tym roku Sekcja Narciarska Ogniska Zw. Podhalan w Rabce została przyjęta w skład PZN jako klub narciarski numer 100, działający w IV okręgu, tzn. Podhalańskim Okręgu Polskiego Związku Narciarskiego (POZN), z siedzibą w Zakopanem. Od roku 1936 rabczańska sekcja narciarska przeszła do V okręgu, tzn. Krakowsko – Śląskiego Okręgowego Związku Narciarskiego (Krak. – Śl.OZN), z siedzibą w Krakowie.

Z uwagi na to, że niektóre wydarzenia sportowe jakie miały miejsce w Rabce, opisywane były w wielu czasopismach, w kolejnych częściach cyklu mogą się pojawiać po dwie, trzy relacje z tych samych imprez, opisywane jednak przez różnych sprawozdawców, a wnoszące niejednokrotnie istotne szczegóły. We wszystkich przedstawianych tekstach zachowana została oryginalna pisownia.

Z życia Związku Podhalan, Ognisko w Rabce-Zdroju.

W dniu 14 czerwca 1931 r. przeprowadzono w Rabce doniosłą rzecz, a mianowicie utworzono w łonie Ogniska Związku Podhalan w Rabce-Zdroju, sekcję dorożkarzy starając się w ten sposób uregulować wiele zagadnień lokalnych, które dotychczas pozostawiały czasem dużo do życzenia.

Przewodniczącym odnośnej sekcji został wybrany Stanisław Mlekodaj z Rabki (Słonnego), zaś zastępcą tegoż, wybrano Jana Palarczyka z Rabki, a mężami zaufania wybrano Stanisława Karkulę (Słonne), Karola Sienkę (Słonne) i Bydłonia Franciszka ze Słonnego.

Przez utworzenie odnośnej sekcji liczba członków wzmogła się o 40, tak, iż obecnie Ognisko liczy 160 członków, a po ukończeniu całkowitej rejestracji, Ognisko liczyć będzie ponad 200 członków.

Ponieważ Ognisko w najbliższym czasie zamierza przystąpić do budowy własnej skoczni, przeto fakt powyższy nabiera dużego znaczenia, albowiem tylko wspólną pracą zdołamy stworzyć nowe warunki zarobkowe dla tutejszej ludności.

Nasze Ognisko, aczkolwiek młode, zdołało zgromadzić w swych szeregach ludzi dobrej a silnej woli, wykazując przez to dużą żywotność w rożnych pracach. (…).

Gazeta Podhalańska czerwiec 1931 r

(…). Sekcja dorożkarska była bardzo ruchliwa. Uczestniczyła we wszystkich imprezach, (…), w festynach urządzanych przez Ognisko, w budowie skoczni narciarskiej na Grzebieniu, w imprezach narciarskich. (…). Sekcja ufundowała I nagrodę dla zwycięzcy biegu na 15 km w zawodach o mistrzostwo Rabki, zorganizowanych przez Sekcję Narciarską Ogniska (23 stycznia 1932). Finansowała częściowo budowę skoczni narciarskiej, udzielając Zarządowi Ogniska na ten cel pożyczki w kwocie 250 zł.

Sekcja Narciarska rozpoczęła działalność od budowy skoczni narciarskiej. Powołano grupę organizacyjną budowy w składzie Władysław Czyszczoń, Andrzej Janowiec (zginął w Katyniu), Władysław Klempka i Władysław Sienkowiec. Wybudowana została na północnym stoku Grzebienia (679) m według planu kpt. Loteczki.

Skocznia na szczycie Grzebienia w końcowym etapie budowy

Gdy Związek Podhalan przystępował do budowy skoczni narciarskiej sytuacja w sporcie narciarskim była tego rodzaju, iż przez 1 rok, do końca 1930 r. działała przy Komisji Turystycznej Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego (PTT) Oddział w Rabce – Sekcja Narciarska pod przewodnictwem Włodzimierza Huka, która prowadziła ożywioną działalność polegającą na organizowaniu kursów narciarskich oraz zawodów, obejmujących biegi oraz skoki na skoczni w Rabce i Rabie Wyżnej. Nadto sekcja ta posiadała własny tor saneczkowy na gruntach plebańskich, bezinteresownie odstąpionych przez ks. Jana Surowiaka ówczesnego prezesa Oddziału PTT w Rabce.

Zarząd Ogniska podjął uchwałę, by skocznię budować wspólnie z PTT, Komisją Zdrojową i Zwierzchnością Gminną, w formie spółki, a także ewentualnie z innymi organizacjami, np. sportowymi, jednakże nie doszło w tym zakresie do porozumienia i Zarząd Ogniska budował skocznię własnymi siłami przy wybitnej pomocy miejscowej ludności, członków Ogniska. (…).

Jan Kapłon

Zarys Historii 60- lecia Oddziału Związku Podhalan w Rabce 1996 r.

Niezwykłe wyniki rocznej pracy Ogniska Związku Podhalan w Rabce

(…) W październiku i listopadzie 1931 r przystąpiono do budowy skoczni narciarskiej w Rabce. Mając zapewnioną pomoc kpt. Loteczki, ówczesnego Komisarza Kasy Chorych w Zakopanem, Zarząd raźnie zabrał się do pracy i w ciągu krótkiego czasu wybudował skocznię, najtańszą w Polsce.

Kapitan Wojska Polskiego, Roman Loteczko;
inżynier, działacz sportowy i społeczny
– projektant i budowniczy rabczańskiej skoczni.

Niechaj wolno będzie nam na tem miejscu złożyć serdeczne podziękowanie kpt. Loteczce za bezinteresowną pracę nad projektami i kierownictwem budowy skoczni. Swemi zaletami i zasługami zasłużył sobie u nas na miano dobrego obywatela.

O zapale i ochocie do pracy niech świadczy fakt, iż właściciel stoku, na którym wybudowano skocznię, p. Sienko Franciszek, na korzystnych dla Ogniska warunkach zgodził się na wycięcie lasu, czem wielce dopomógł Ognisku do zrealizowania zamiarów.

Wiele pracy włożyli prowadzący roboty ziemne oraz w drzewie, a mianowicie Rączka Franciszek ze Słonego, a kilku członków bezinteresownie zwoziło materjały, deski itp. na miejsce przeznaczenia, zaś Stanisław Karkula podarował kilka drzew o dużym przekroju.

Zarząd Ogniska stale czuwał, by prace były wykonane zgodnie z planami. (…)

Gaz. Podh. maj 1932 r.

Nowa skocznia narciarska Ogniska Zw. Podhalan w Rabce.

Staraniem Ogniska Zw. Podhalan w Rabce ukończono w tych dniach nową skocznię narciarską. Nowo wybudowana skocznia znajduje się na północnym stoku Grzebienia (679 m) w kierunku Zarytego, w odległości 1 km od Zakładu Zdrojowego i jest typu średniego norweskiego, o progu wiszącym. Maksymalna osiągalność skoków do 50 m, lądowanie nadzwyczaj rozległe i bezpieczne. Skocznia wykonana jest prawie cała w terenie, zakończona 12, metrową wieżą rozbiegową wykończoną w stylu podhalańskim. Imponujący wygląd nowej skoczni, którą obok Krynicy, Wisły i Krokwi zaliczyć trzeba do poważniejszych w kraju, podnosi jej niezwykle piękne położenie wśród oprawy lasów świerkowych, z dalekim widokiem na kotlinę Raby, Babią Górę, Tatry i Beskid Limanowski.

Ukończona skocznia na Grzebieniu na tle panoramy Babiej Góry

Projekt skoczni wykonał niestrudzony działacz na polu narciarstwa polskiego, Kpt Roman Loteczko, który bezinteresownie kierując robotami, zaskarbił sobie w Ognisku Zw. Podhalan niezatartą wdzięczność.

Zarząd Ogniska Zw. Podhalan w Rabce wypełnia dotychczasową lukę w rozwoju narciarstwa, przez co przyczynił się do podniesienia na poważne wyżyny życia sportowego Rabki i okolicy. Rabka uzyskała nową atrakcję i możność urządzania imprez narciarskich, co niewątpliwie postawi ją w krótkim czasie w rzędzie pierwszorzędnych miejscowości sportowo - zimowych.

Toteż Związek Podhalan w Rabce dołoży wszelkich starań ażeby tegoroczne imprezy narciarskie, organizowane w styczniu 1932, a poprzedzające poświęcenie i otwarcie skoczni, które odbędzie się w dniu 24 stycznia wypadły imponująco.

Pierwsze próbne skoki, zyskując dł. 42 i 45 m. wykonał wobec Zarządu Ogniska Związku Podhalan oraz p. Kpt. Romana Loteczki w dniu 21 grudnia ubr., w przepięknej jak zwykle formie mistrz Polski p. Bronisław Czech. 

St. B.

Gaz. Podh. styczeń 1932 r.

O ognisku rabczańskiem

(…) Ognisko wybudowało własną skocznię narciarską. Niewielkimi funduszami dopięło tego, co inne miejscowości kosztuje tysiące. Skocznia rabczańska kosztuje do 2000 zł. Miejsce pod skocznię oddał jeden z członków Ogniska. A więc własnemi siłami i niewielkiemi funduszami postawili skocznię, większą jak w Poroninie. Budowali ją nie dla zysku, gdyż sport nigdy nie przynosi zysku, przeciwnie wydatki, lecz wystawili ją dla swej młodzieży i dla atrakcji Gości w Rabce.

Myśl, aby Rabka się rozwijała i przynosiła tamtejszej ludności kawałek chleba, jest przewodnią Ogniska Związku Podhalan. (…)

Gaz. Podh. styczeń 1932 r.

Widok na skocznię od strony Zarytego
oraz tłumy kibiców w dniu jej otwarcia 

Imprezy zimowe w Rabce - Zdroju

W związku z poświęceniem i otwarciem nowo wybudowanej skoczni na Grzebieniu, urządza sekcja narciarska Ogniska Związku Podhalan w Rabce, w dniach od 17 do 24 stycznia 1932 r., tydzień imprez sportowych z na stępującym programem:

Niedziela 17 stycznia. Kulig góralski z muzyką, z Rabki przez Chabówkę, Zabornię, Skomielną Białą do Zarytego. Bieg zjazdowy o mistrzostwo Lubonia (1023 m) 5 km.

Wtorek 19 stycznia. Bieg zjazdowy z przeszkodami oraz bieg junjorów do lat 17 (4 km).

Czwartek 21 stycznia. Biegi dla dzieci od lat 5 do 8 (1/2 km), oraz od lat 8 do 12 (1 km).

Piątek 22 stycznia. Wyścigi kumoterek góralskich i wyścigi skjoringowe.

Sobota 23 stycznia. Bieg pań (4 km) oraz bieg senjorów do kombinacji i otwarty o mistrzostwo Rabki ( 15 km).

Niedziela 24 stycznia. Uroczyste poświęcenie i otwarcie nowo wybudowanej skoczni narciarskiej na Grzebieniu i konkurs skoków do kombinacji i otwarty o mistrzostwo Rabki.

Wieczorem uroczysta akademja ku czci Kazimierza Tetmajera i rozdanie nagród. Po akademji wieczornica.

Kierownictwo zawodów objął kpt. Roman Loteczka.

Zgłoszenia zawodników pisemne i osobiste za opłatą 1 zł. przyjmuje Biuro imprez Sekcji Narciarskiej Ogniska Zw. Podhalan w „Hotelu Turbacz”, 1 piętro nr. 6 do dwóch dni przed każdorazową konkurencją. Tamże wszelkie informacje.

Il. Kur. Codz. styczeń 1932 r.

Bieg zjazdowy w Rabce

Rabka, 17 stycznia (-) Pierwsze zawody tygodnia imprez sportowych, urządzonego przez miejscową Sekcję Związku Podhalan w Rabce, odbyły się przy pięknej pogodzie i wielkim udziale publiczności. W biegu zjazdowym z Lubonia (1023) do Zarytego na przestrzeni 4 km, brało udział 13 zawodników, z których pierwszy przyszedł do mety Topór Rudolf 6,15 min 2) Luberda 9,5 min 3) Bieś 9,10 min.

Po zawodach odbył się kulig narciarski na około 60 saniach, przy tłumnym udziale publiczności i kuracjuszy. Dalsze imprezy tygodnia odbędą się we wtorek, mianowicie bieg zjazdowy juniorów na Grzebieniu.

Il. Kur. Codz. styczeń 1932 r.

Drugi dzień zawodów narciarskich w Rabce

Rabka, 20 stycznia (S). W dniu dzisiejszym odbyły się w Rabce w ramach tygodnia sportów zimowych bieg juniorów na dystansie 5 i pół km, w którym zwyciężył Tadeusz Topór (Zw. Podhalan, Rabka) w czasie 30,40, 2) Wojdyło Franciszek (ZPR), 3) Wieczorkowski Jan (SSTR) 35,51. Startowało 19 zawodników.

W biegu zjazdowym z przeszkodami dla seniorów zwyciężył Schinkler (Wisła) 7,56, 2) Wierzbiński (Sokół Sucha), 3) Pędzimąż Józef. Pogoda w Rabce piękna, mroźno i śniegu dużo.

Il. Kur. Codz. styczeń 1932 r.

Dziecięce zawody narciarskie. Start przed pensjonatami
„Luboń” i „Pod Orłem” na trasę wiodącą w dół,
do willi „Pod Pogonią” i dalej

Zawody narciarskie dzieci w Rabce

W dniu 21 bm odbyły się w programie tygodnia sportów zimowych w Rabce zawody narciarskie dzieci. Zorganizowano dwa biegi dzieci, a to bieg na dystansie 500 m dla dzieci od 5 – 8 lat i bieg na dystansie 1 km dla dzieci od 8 – 12 lat. W dniu 22 bm odbędą się wyścigi kumoterek i skjoringi. Pogoda dopisuje ciągle, śniegu pod dostatkiem.

Il. Kur. Codz. styczeń 1932 r.

cdn.