czwartek, 15 sierpnia 2013

Rok nie pamiętanych, cichych jubileuszy – czy takie sobie rocznice?

Chociaż powszechnie za czas powstania zdrojowiska w Rabce uznaje się datę 15 VI 1864, czyli oficjalne rozpoczęcie pierwszego sezonu kąpielnego w Rabce, to jednak 150 – lecie istnienia, piękny chociaż cichy jubileusz naszego uzdrowiska, przypada właśnie w roku bieżącym. Bowiem 150 lat temu – 22 lipca 1863 roku, odbyło się solenne poświęcenie zakładu kąpielnego w Rabce, właśnie ukończonego i do użytku publicznego już otwartego, którego słone zdroje posiadają obficie jod i brom. Obrządku tego dopełnił X. Ciesielski dziekan z Suchy, w asystencyi kilkunastu księży na odpust w dniu tym przypadły do Rabki przybyłych; (...). (Czas z 25.07.1863 r.) 

I choć może w zestawieniu z wiekiem starego kościółka św. Marii Magdaleny, mieszczącego obecnie regionalne muzeum im. Wł. Orkana, nie jest to okres imponujący, to jednak jest to kawał czasu; jakby nie liczyć – półtora wieku. 

Warto przy tej okazji przypomnieć, że oprócz tego, jedynego zresztą w Rabce tak szacownego zabytku, istnieją do dnia dzisiejszego obiekty już stanowiące wartość zabytkową, może nie tak znaczące, ale za to bardzo charakterystyczne dla wizerunku naszego miasta. Jest ich wbrew pozorom jeszcze sporo. Wiele jednak nie dotrwało niestety naszych czasów – wystarczy wspomnieć stary dwór dawnych właścicieli Rabki – Zubrzyckich w rynku, gmach Łazienek kąpielowych w samym centrum zdrojowiska, okazałą tężnię solankową na wzniesieniu Nowego Światu, pamiętne bazary nad Słonką czy skocznię na Grzebieniu. Dziś, pomijając leciwe już wille i pensjonaty, których wieku niejednokrotnie nie można dokładnie określić, wymieńmy przynajmniej 10 najbardziej osobliwych w naszym uzdrowisku obiektów, których równie ciche jubileusze przypadają na bieżący – 2013 rok. 


150 lat willi pod Trzema Różami 


Willa Trzy Róże wybudowana w latach 1862-1863 przez właściciela zdrojowiska
Juliana Zubrzyckiego na hotel i restauracyę z mieszkaniem dla restauratora.
Zdjęcie z przełomu XIX i XX wieku.



Grupa mieszkańców Rabki przed Trzema Różami. Zdjęcie z lat ok. 1915 – 1920.

Trzy Róże z okresu swej świetności, jako siedziba Zarządu Zakładu Kąpielowego,
za czasów Kazimierza Kadena - właściciela Rabki (lata 30-te XX w.).

 140 lat pensjonatu Warszawa 


Willa Warszawa wybudowana w latach 1872-1873 przez Juliana Zubrzyckiego,
właściciela zdrojowiska na ekskluzywny w tamtych latach pensjonat.

Willa Warszawa – zdjęcie z lat 30 – tych XX w.
Dzisiaj siedziba Biblioteki Miejskiej.

110 lat kolonii p. wezw. św. Józefa dla dzieci skrofulicznych 


Pomimo, że oficjalnego otwarcia i poświęcenia obiektu dokonano 11 czerwca 1904 roku, to budynek faktycznie istniał już w roku 1903, choć nie całkowicie jeszcze wykończony. 

Budynek kolonii p.wezw. św. Józefa w ostatnim etapie budowy.
Zdjęcie z 1903 roku.

Kolonia św. Józefa wraz z małymi pensjonariuszami leczącymi
w niej swe mocno nadwątlone zdrowie.

105 lat kościoła parafialnego p. wezw. św. Marii Magdaleny 


Nowy kościół pod wezw. Św. Marii Magdaleny wg. projektu
arch. Sławomira Odrzywolskiego, którego budowę rozpoczęto poświęceniem
kamienia węgielnego 11 IX 1902 roku, przez dziekana dekanatu Makowskiego
X. kanonika Harsche delegata biskupiego w obecności licznego duchowieństwa.

Nowy kościół, którego uroczystego poświęcenia dokonał
26 lipca 1908 roku w asyście licznego duchowieństwa,
delegat Książęco-Biskupiego Konsystorza w Krakowie,
ks. prałat dr Jan Nepomucen Mazanek,
kanonik Kapituły Katedralnej na Wawelu.

85 lat Kaplicy Zdrojowej p. w. św. Teresy 


Kaplica Zdrojowa. Pierwsza w Polsce kaplica p.wezw. św. Teresy od Dzieciątka Jezus,
wg. projektu arch. Franciszka Mączyńskiego, poświecona 15 VII 1928 roku
przez księcia metropolitę Adama Sapiehę.

Wnętrze kaplicy Zdrojowej, które w swej zasadniczej formie
szczęśliwie przetrwało do naszych czasów.

85 – lecie innych obiektów 


Zbudowana w latach 1927-1928, przez Zarząd Zakładu Kąpielowego,
Pijalnia wód mineralnych. Na pierwszym planie po prawej widoczna studnia,
pozostałość po wcześniejszym źródle Marii
– dziś niechlubne miejsce wycieku solanki.

Pijalnia wód rabczańskich oraz wód mineralnych krajowych i zagranicznych. 

Wnętrze krytego, otwartego deptaka z marmurową pijalnią wód rabczańskich.
Dziś jest to miejsce dla okazjonalnych występów w Kawiarni Zdrojowej.

Wnętrze Kawiarni Zdrojowej z przełomu lat 60 i 70 XX w.,
z zachowaną jednak pijalnią solanki.

Betonowy most na Słonce zbudowany przez Komisję Zdrojową w 1928 roku,
w nie zmienionej do dziś formie.

Widok na uregulowane, przez Dyrekcję Robót Publicznych w Krakowie,
koryto potoku Słonka oraz na betonowy most. Po lewej widoczny pensjonat Anna,
który spłonął na początku lat 60-tych XX w. 

W latach 1927-1928, ówczesna Dyrekcja Poczt i Telegrafów wybudowała
wspaniały budynek Poczty w centrum Zdrojowiska i przystąpiła
do kładzenia podziemnych kabli telefonicznych, oraz przebudowy centrali.

Gmach poczty przy ulicy Orkana w latach 50- tych XX w.;
na szczęście do dnia dzisiejszego pozostał jeszcze w swej pierwotnej formie.

Dyrekcja Kolei Państwowych, w maju 1928 roku rozpoczęła budowę
nowej stacji kolejowej w Rabce.

Budynek stacji kolejowej w Rabce w latach 60-tych XX wieku,
z poczciwą Warszawą przed wejściem czekającą na pasażerów.
Miejmy nadzieję, że trwający obecnie remont przywróci mu piękno sprzed lat.

Zbudowany w 1928 roku przez Franciszka Balę basen pływacki,
jeden z niewielu w ówczesnej Polsce o olimpijskich wymiarach, wraz z plażą.

Zawody pływackie na dystansie 400 m stylem dowolnym kadr olimpijczyków
z USA i Polski na basenie pływackim w Rabce, w sierpniu 1936 roku,
 po olimpiadzie w Berlinie.

Relaks na plaży przy basenie rabczańskim.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz