Rabczańska willa Erem z przeszłością

Wybierając się na wycieczkę z Rabki na popularną naszą górę Maciejową, najczęściej korzystamy z czerwonego szlaku stanowiącego niewielki fragment, liczącego niemal 500 kilometrów, Głównego Szlaku Beskidzkiego (GSB im. Kazimierza Sosnowskiego), wiodącego z Ustronia w Beskidzie Śląskim, aż po Wołosate w Bieszczadach. Szlak ten prowadzi przez szereg atrakcyjnych beskidzkich szczytów górskich oraz miejscowości będące często uzdrowiskami czy miejscami typowo turystycznymi. Przemierzając go na pewno niejednokrotnie można by usłyszeć wiele ciekawych historii dotyczących mijanych miejsc czy osób z nimi związanych, o których niby słyszano, ale jeszcze nawet nie zostały rzeczywiście odkryte, albo o których wie bardzo wąskie grono osób.

Willa Erem przy ul. Gorczańskiej – widok współczesny

Do takich miejsc śmiało zaliczyć można skromną, niewielką rabczańską willę „Erem” (wg Słownika Języka Polskiego – PWN 1982 – erem to klasztor zakonników żyjących w odosobnieniu, prowadzących pustelnicze życie). Usytuowana jest właśnie przy samym czerwonym szlaku, i dochodzi się do niej na wprost od Sanatorium im. Szebesty, u zbiegu ulic Dietla i Gorczańskiej. Jej budowniczym był ksiądz Stanisław Dunikowski, wieloletni kapelan kaplicy zdrojowej, katecheta prywatnego męskiego gimnazjum J. Wieczorkowskiego, przewodniczący Oddziału Polskiego Czerwonego Krzyża, działacz ruchu oporu, więzień obozów koncentracyjnych w Auschwitz, Gross-Rosen, Sachsenhausen i Dachau.

Ksiądz kanonik Stanisław Dunikowski

W roku bieżącym mija 90 lat od czasu kiedy w budynku tym ksiądz Dunikowski założył nietuzinkową, akademicką kolonię dla niezamożnych, potrzebujących pomocy i wypoczynku studentów.

Dziś, pomimo iż w ciągu całego roku olbrzymie rzesze turystów zmierzają tym szlakiem na Maciejową, Stare Wierchy, Turbacz i jeszcze dalej, czy też w odwrotną stronę, to mało kto spośród nich ma świadomość, że mija dom z niezwykle bogatą historią przed i wojenną (podczas okupacji Erem stanowił azyl przystankowy dla uchodźców i oficerów w drodze do granicznych punktów przerzutowych).

Bardzo interesujący artykuł ukazujący historię willi „Erem”, opublikował nieznany autor pod pseudonimem P – z, w czasopiśmie Głos Narodu, z sierpnia 1938 roku, który poniżej prezentujemy. 

Józef Szlaga

Rabczańskie reminiscencje sportowe. Część IX – sporty zimowe w 1939 roku

Imprezy w Rabce przewidywane w roku 1939

Na sezon zimowy Rabka przygotowuje liczne imprezy dla rozrywki gości kuracyjnych, turystów i sportowców.

W dniu 6 stycznia odbędzie się Bieg Zjazdowy z Wielkiego Lubonia, którego metą będzie Rabka – Zaryte. Imprezę tę zorganizuje Sekcja Narciarska Ogniska Związku Podhalan w Rabce. Ta sama Sekcja urządzi w dniach 12 – 15 stycznia raid narciarski poprzez Gorce o odznakę PZN.

Największe zainteresowanie wzbudzą z pewnością organizowane przez V Okręg Krakowski PZN wspólnie z SNOPZ w Rabce Mistrzostwa Narciarskie w kombinacji klasycznej V Okręgu Krakowskiego PZN, które projektowane są na dni 21 – 22 stycznia.

Na dzień 2 lutego wyznaczony jest bieg sztafetowy 4 x 10 km tzw. „rozstawny”, urządzany również przez Sekcję Narciarską OZP.

W dwa dni później, 4 - 5 lutego odbędą się zawody narciarskie o puchar Rabki w kombinacji klasycznej. Impreza ta w przeciwieństwie do poprzednich, które z wyjątkiem rajdu przez Gorce będą mieć charakter lokalny – będzie ogólnopolska. Wreszcie w dniach 23 – 26 lutego ma się odbyć „Wędrówka Gwiaździsta”, raid górski także o odznakę górską PZN.

Kurjer Wieczorny listopad 1938r.

Święta

Tym razem wraz z życzeniami zamieszczamy świąteczną refleksję opublikowaną w Gazecie Lwowskiej, z grudnia 1931 roku. Autorka w sposób trochę odmienny niż zazwyczaj, opisuje atmosferę przygotowań oraz samego przebiegu Świąt Bożego Narodzenia. Przedstawia w nim obraz nowego już społeczeństwa po I wojnie światowej, które w gonitwie za codziennością i nowymi wrażeniami zagubiło zupełnie znaczenie i sens czasu oczekiwania oraz przeżywania pamiątki przyjścia na świat Dzieciątka Jezus. Dziś, czytając ten tekst sprzed 90 lat, odnosi się wrażenie, że świat stanął w miejscu, bowiem można odnaleźć w nim wiele analogii do czasów nam współczesnych, w których niestety sacrum także przegrywa z profanum.

Józef Szlaga

Święta

Możeby tak raz – jeden, jedyny raz spróbować w ten wieczór świąteczny powiedzieć sobie prawdę?...

Siedzimy znowu, jak rok temu i dwa i dziesięć i sto – przy uroczystym, wigilijnym stole. Czyjeś ręce nakryły go biało, ktoś w kącie salonu ustawił choinkę. Ktoś inny próbuje kolędowej arji. W kuchni łomot talerzy, na kredensie wonieje strucla, i schną torty na jutrzejsze przyjęcie. Wyczyszczono klamki, w oknach dano świeże firanki.

Gdy podejdziemy do szyb, zobaczymy w setkach okien niezwykłe, z bliska jarzące się światła. Na ulicach mało przechodniów. Święta.

Rabczańskie reminiscencje sportowe. Część VIII – sporty zimowe w 1938 roku

Imprezy sportowe przewidziane w sezonie zimowym

W styczniu 1938

2 – go Zawody o odznakę za sprawność dla juniorów

2 – go Konkurs skoków (SN OZP) Rabka

6 – go Zawody o odznakę za sprawność dla seniorów

8 – go Bieg zjazdowy z Lubonia o Puchar Wielkiego Lubonia (SN OZP)

9 – go Konkurs skoków AZS Kraków na Wielkiej skoczni

16 – go Zawody juniorów w kombinacji klasycznej o nagrodę f-my „Bujak” (SN OZP Rabka)

20 – 22 Mistrzostwa V Okręgu Krakowskiego PZN, w konkurencjach klasycznych

25 – go Bieg zjazdowy Turbacz – Rabka, Harcerski Klub Narciarski Młodzieży Kraków

30 – go Zawody o sprawność dla wszystkich kategorii

W lutym 1938

9 – 12 Raid narciarski przez Gorce o odznakę górską (SN OZP)

13 – go Zawody o odznakę za sprawność f – my „Haug” SN OZP Rabka

16 – 20 Rajd Gwiaździsty „Skimki” Kraków

19 – 20 Zawody w kombinacji klasycznej o puchar Rabki (SN OZP)

20 – go Narciarski bieg zjazdowy Turbacz – Rabka, TTN Kraków

27 – go Konkurs skoków międzyklubowych SN OZP Rabka

W marcu 1938

6 – go Bieg sztafetowy SN OZP Rabka

13 – go Zawody o odznakę za sprawność SN OZP Rabka

17 – 20 Raid, Rabka – Babia Góra – Pilsko – Barania Góra – Szczyrk, o odznakę górską (SN OZP) Rabka

20 – go Zawody narciarskie wewnętrzne SN OZP Rabka

27 – go Bieg o odznakę za sprawność dla wszystkich kategorii

Informacyjny Kalendarz Narciarski PZN 1937/38

Pociąg popularny do Rabki – Zdroju

Liga Popierania Turystyki – delegatura w Krakowie – przy poparciu Dyrekcji PKP organizuje w niedzielę dnia 2 stycznia 1938 r. wycieczkę pociągiem popularnym z Krakowa do Rabki – Zdroju pod hasłem „Wycieczka narciarska na Stare Wierchy” za cenę 5 zł. w obie strony.

Wsiąść do pociągu nie „byle jakiego”, lecz turystycznego,
w którym trzeba zadbać i o bagaż i o bilet

Odjazd z Krakowa dn. 2 stycznia o godz. 6, przyjazd do Rabki o 9,28; odjazd z Rabki o godz. 18.40, powrót do Krakowa o 22.05. Informacje i sprzedaż kart: „Orbis” Rynek Główny i Plac kol., Two. Wagons Lits. – Cook, Sławkowska 12 oraz kasa osobowa (zagr.) do dnia 31 bm. godz 18. W razie niedostatecznej ilości zgłoszeń Dyrekcja Kolei zastrzega sobie prawo odwołania pociągu.

Czas grudzień 1937 r.