wtorek, 14 grudnia 2021

Kaplica św. Teresy od Dzieciątka Jezus w Rabce – Zdroju, czyli historia jej powstania, drzemiąca w starych czasopismach (3/9)

Komunikaty

Zamierzona budowa kaplicy pod wezwaniem św. Teresy w Rabce rozpoczęła się i praca wre w całej pełni. Wybrano śliczne położenie w pobliżu groty, wśród lasu świerkowego. Materjały budowlane, częściowo zakupione, częściowo darowane, już się zwozi i 19 czerwca w niedzielę nastąpi poświęcenie kamienia węgielnego przez Ks. b-pa Dr. Stanisława Rosponda z Krakowa, co niewątpliwie ściągnie liczne rzesze wiernych z sąsiednich gmin i parafji.
Grota Najświętrzej Panny zwana „Spoczynkiem Maryi”, której budowniczym, w 1897 roku, przy wydatnej pomocy społeczeństwa, był kapelan ówczesnej kaplicy zdrojowej, jezuita ks. Feliks Cozel (Zosel). Miejsce pod budowę wybrały dzieci, a ofiarował je właściciel Rabki, dr Kazimierz Kaden, który również sprowadził do niej cudowną statuę Matki Boskiej z Lourdes. Uroczyste przeniesienie z kaplicy i poświęcenie statuy w grocie odbyło się w święto Wniebowzięcia Matki Boskiej, tzn. w niedzielę 15 sierpnia 1897 roku.
Grota Najświętrzej Panny zwana „Spoczynkiem Maryi”, której budowniczym,
w 1897 roku, przy wydatnej pomocy społeczeństwa, był kapelan ówczesnej
kaplicy zdrojowej, jezuita ks. Feliks Cozel (Zosel). Miejsce pod budowę
wybrały dzieci, a ofiarował je właściciel Rabki, dr Kazimierz Kaden,
który również sprowadził do niej cudowną statuę Matki Boskiej z Lourdes.
Uroczyste przeniesienie z kaplicy i poświęcenie statuy w grocie odbyło się
w święto Wniebowzięcia Matki Boskiej, tzn. w niedzielę 15 sierpnia 1897 roku.
Fot. ze zbiorów Józefa Szlagi

Ponieważ jest to pierwsza kaplica poświęcona czci nowej świętej, cieszącej się u społeczeństwa wielką popularnością, – a brak jeszcze kapitałów do wykończenia, przeto Komitet apeluje do wszystkich czcicieli św. Teresy o ofiary bodaj najmniejsze na ręce ks. Jana Piskorza, Kraków, Pędzichów Boczna 2. 
Dzwon Niedzielny nr. 25 z dnia 19 czerwca 1927 roku

Poświęcenie kamienia węgielnego pod kaplicę w Rabce

Onegdaj odbyła się w Rabce przy pięknej pogodzie podniosła uroczystość poświęcenia kamienia węgielnego pod budowę kaplicy pod wezwaniem św. Teresy od Dzieciątka Jezus, którego dokonał ks. biskup dr. Stanisław Rospond. 
Już od godziny 11-ej zebrały się w parku zakładowym tłumy publiczności, złożone z kuracjuszy i okolicznego włościaństwa. Dostojnego gościa witał Komitet miejscowy z drem Adamem Kadenem na czele, oraz krakowski komitet w osobach ks. Piskorza, p. Kwiecińskiej, dra Hubiszty, dyrektora Fuchsa i inż. Mianowskiego, poczem jedna z dziewczynek ofiarowała ks. biskupowi przepyszną wiązankę białych róż. 
Przy dźwiękach orkiestry wojskowej oraz chóru zgromadzonych dzieci, udał się biskup w otoczeniu miejscowego duchowieństwa z proboszczem rabczańskim ks. kanonikiem Surowiakiem na czele do miejsca, gdzie rozpoczęto budowę kaplicy. 
Po dokonanem poświęceniu podejmował dostojnego gościa i cały komitet śniadaniem w swojej willi dr. Adam Kaden. O 8 wieczór ks. biskup odjechał do Krakowa, odprowadzany przez banderję góralską, która mu cały czas towarzyszyła.
Ilustrowany Kuryer Codzienny nr. 172 z dnia 24 czerwca 1927 roku

Pierwsza kaplica w Polsce ku czci św. Teresy.

Z Rabki piszą nam: Dnia 19 bm. liczni kuracjusze i stali mieszkańcy Rabki byli świadkami podniosłej uroczystości – poświęcenia kamienia węgielnego pod budującą się w zakładzie kaplicę ku czci św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Ceremonji poświęcenia dokonał ks. bisk. sufragan krakowski St. Rospond. Dostojnego gościa już w sobotę wieczorem, u wrót starego kościoła we wsi Rabce witano chlebem i solą, poczem w otoczeniu duchowieństwa i licznie zebranych zarówno kuracjuszy jak i stałych mieszkańców, poprzedzany muzyką i banderją górali wśród szpaleru dzieci, udał się ks. biskup do kościoła. 
Sufragan krakowski ks. biskup dr Stanisław Rospond w asyście banderii góralskiej wraz z towarzyszącymi mu kapłanami, przed dworcem w Chabówce po przyjeździe pociągiem.
Sufragan krakowski ks. biskup dr Stanisław Rospond w asyście
banderii góralskiej wraz z towarzyszącymi mu kapłanami, przed dworcem
w Chabówce po przyjeździe pociągiem. Fot. ze zbiorów Józefa Szlagi

Dnia następnego, w niedzielę ks. biskup, po udzieleniu Sakramentu Bierzmowania uczniom Zakładu Dra Wieczorkowskiego i SS. Nazaretanek, udał się do starej kapliczki, skąd wyprzedzany przez setki dzieci, wśród dźwięku orkiestry wojskowej, skierował swe kroki na miejsce budowy. Prześliczna pogoda sprzyjała uroczystości. 
Po dokonaniu aktu poświęcenia i wmurowaniu pamiątkowego dokumentu, dostojny pasterz przemówił do zebranych tłumów w gorących i serdecznych słowach – dziękując za pracę Komitetowi i ofiarność, dzięki której byliśmy świadkami tej pięknej uroczystości i zachęcał do dalszej ofiarności na nową świątynię, której dzwon głosić będzie chwałę Boga i cześć św. Teresy, pod której cudowną opieką buduje się ta kaplica. 
Po poświęceniu przyjmował serdecznie dostojnego gościa właściciel Rabki i przewodniczący Komitetu Dr. Adam Kaden. Wieczorem odjechał ks. biskup do Krakowa.
Głos Narodu nr. 173 z dnia 29 czerwca 1927 roku

Poświęcenie kamienia węgielnego pod kaplicę św. Teresy w Rabce.

Ksiądz biskup dr Stanisław Rospond udaje się do kaplicy w celu poświęcenia kamienia węgielnego, wraz z ks. Mrozem (z lewej) i ks. Kozłowskim ( z prawej), w asyście banderii góralskiej.
Ksiądz biskup dr Stanisław Rospond udaje się do kaplicy
w celu poświęcenia kamienia węgielnego, wraz z ks. Mrozem (z lewej)
i ks. Kozłowskim (z prawej), w asyście banderii góralskiej.
Fot. ze zbiorów Józefa Szlagi

Już 2 tygodnie mija od chwili, gdy w znanej miejscowości kąpielowej, Rabce, poświęcone zostały fundamenta pod pierwszą na ziemiach polskich świątynię ku czci Św. Teresy od Dzieciątka Jezus. 
Od tego czasu przeżyliśmy wielkie dni – niejeden raz łza szczęścia błysnęła w oku, a serce żywiej ze wzruszenia bić zaczęło, czyto w prastarych murach Wawelskiego grodu, u stóp trumny z prochami wieszcza – czy hen tam na kresach – gdzie w Ostrej świeci bramie Niepokalana Królowa Nasza. – Ale epokowe te chwile nie zdołały przyćmić w sercach uczestników wrażenia, jakie sprawiła ta skromna i cicha na pozór uroczystość w Rabce. 
I idąc za potrzebą serca, pragnę podzielić się z Wami – kochani Czytelnicy, wspomnieniami dnia tego.
Uroczysta procesja wraz z biskupem, duchowieństwem i tłumem wiernych, wyrusza sprzed kaplicy zdrojowej na miejsce poświęcenia kamienia węgielnego pod budowę nowej kaplicy.
Uroczysta procesja wraz z biskupem, duchowieństwem i tłumem wiernych,
wyrusza sprzed kaplicy zdrojowej na miejsce poświęcenia kamienia węgielnego
pod budowę nowej kaplicy. Fot. ze zbiorów Józefa Szlagi

 

Po kilkudniowej słocie nastał słoneczny ranek niedzielny. Prześliczne stare drzewa zakładowego parku szumiały uroczyście wokoło miejsca, gdzie na fundamentach wznosił się umajony, drewniany krzyż. – To miejsce, gdzie za chwilę odbędzie się uroczystość, miejsce gdzie stanie kaplica. 
W uroczystym nastroju oczekiwano przybycia Czcigodnego Celebransa, ks. Biskupa Sufragana Krakowskiego, Dra. Rosponda.
Sekretarz Komitetu budowy kaplicy, sędzia dr Alfred Hubiszta odczytuje akt pamiątkowy, który zostanie wmurowany przed poświęceniem kamienia węgielnego. Oprócz niego, od lewej stoją: Jadwiga Kwiecińska, dwaj ministranci, ks. Bulanda, ks. Mróż z pastorałem, ks. biskup St. Rospond, ks. Kozłowski, ks. Majcher, ks. Jan Piskorz – skarbnik Komitetu, oraz ks. Dunikowski - wikary parafii św. Marii Magdaleny w Rabce.
Sekretarz Komitetu budowy kaplicy, sędzia dr Alfred Hubiszta odczytuje
akt pamiątkowy, który zostanie wmurowany przed poświęceniem kamienia
węgielnego. Oprócz niego, od lewej stoją: Jadwiga Kwiecińska, dwaj ministranci,
ks. Bulanda, ks. Mróż z pastorałem, ks. biskup St. Rospond, ks. Kozłowski,
ks. Majcher, ks. Jan Piskorz – skarbnik Komitetu, oraz ks. Dunikowski
- wikary parafii św. Marii Magdaleny w Rabce. Fot. ze zbiorów Józefa Szlagi

Już poprzedniego dnia wieczorem przybył Ks. Biskup witany owacyjnie przed kościołem parafialnym – przez ludność miejscową i przedstawicieli władz – dziś ma go witać i gościć Zakład Kąpielowy. Tłumy mieszkańców Rabki i okolicznych wsi, – kuracjuszy i górali, oczekiwały przy starej kapliczce pojawienia się powozu. Jakoż niebawem ukazał się umajony w otoczeniu góralskiej banderji. Czcigodny dostojnik wysiadłszy z powozu – przeszedł przez bramę tryumfalną – do starej kapliczki. Tu przed ołtarzem, tonącym w powodzi kwiatów i świateł, pomodlił się chwileczkę – poczem ruszył poprzedzany duchowieństwem na miejsce budowy. – Szedł długim szpalerem biało ubranych dzieci, które obsypywały Go kwiatami – szedł aleją parku, pod zielonym sklepieniem drzew w uroczystej ciszy rozsłonecznionego południa.
Fotografia z pisma „Róże św. Teresy od Dz. Jezus” przestawiająca dokument aktu pamiątkowego poświęcenia kamienia węgielnego kaplicy św. Teresy.
Fotografia z pisma „Róże św. Teresy od Dz. Jezus” przestawiająca
dokument aktu pamiątkowego poświęcenia kamienia węgielnego
kaplicy św. Teresy. Fot. ze zbiorów Józefa Szlagi


Tekst aktu pamiątkowego poświęcenia kamienia węgielnego kaplicy.

Tekst aktu pamiątkowego poświęcenia kamienia węgielnego kaplicy.


I dokonał Dostojnik Kościoła aktu poświęcenia kamienia węgielnego. – I wzbiły się w niebo modlitwy kapłanów, a echo uniosło je daleko przez lasy i góry, wsie i miasta po polskiej ziemi, od fundamentów pierwszej kaplicy – Małej Świętej.
Biskup dr Stanisław Rospond odmawia modlitwę poświęcenia kamienia węgielnego. Od prawej stoją: ks. Kozłowski, ks. Majcher, biskup Rospond, ks. Mróz z pastorałem, ks. Jan Piskorz z kropidłem i wodą św., ks. Justyn Bulanda - katecheta rabczański, współzałożyciel muzeum im. Orkana, ks. Stanisław Dunikowski – od 1928 r. kapelan nowej kaplicy zdrojowej, za nim dr Adam Kaden (niewidoczny), ks. Jan Kanty Surowiak – proboszcz parafii św. Marii Magdaleny, Jadwiga Kwiecińska i wydawca pisma „Róże św. Teresy od Dz. Jezus”, p. Tomaszewski.
Biskup dr Stanisław Rospond odmawia modlitwę poświęcenia kamienia
węgielnego. Od prawej stoją: ks. Kozłowski, ks. Majcher, biskup Rospond,
ks. Mróz z pastorałem, ks. Jan Piskorz z kropidłem i wodą św., ks. Justyn Bulanda
- katecheta rabczański, współzałożyciel muzeum im. Orkana, ks. Stanisław Dunikowski
– od 1928 r. kapelan nowej kaplicy zdrojowej, za nim dr Adam Kaden (niewidoczny),
ks. Jan Kanty Surowiak – proboszcz parafii św. Marii Magdaleny, Jadwiga Kwiecińska
i wydawca pisma „Róże św. Teresy od Dz. Jezus”, p. Tomaszewski.
Fot. ze zbiorów Józefa Szlagi


Skończone ceremonje – Ks. Biskup chce powiedzieć słów parę. – I nie trudno wiedzieć, co powiedział i jak Przewielebny Arcypasterz. – Pięknem i podniosłem było to przemówienie, którem dziękował za poświęcenie i ofiary, i prosił o nowe ofiary. Czyż słowa wypowiedziane z takiego miejsca i w takiej chwili zostaną bez echa? Sądzę, że nie! 
Patrzeliśmy i patrzymy na prawdziwy cud, bo naprawdę, cudem nazwać można prowadzenie tej budowy. Od paru miesięcy, gdy powstała myśl budowy kaplicy ku czci Św. Teresy, dzięki niezmordowanej energji kilku zaledwie osób, płyną składki, nieraz naprawdę wdowi i sierocy grosz – ale może tem milszy w oczach Boga. Przemożną opieką otacza Święta Patronka dzieło budowy, żądając jednak od nas odrobinę ofiary. – Czyż można jej odmówić? Za tyle łask, za tyle cudów ...
Zachodzące słońce krwawą purpurą oblewało krzyż i poświęcone zaczątki murów. Cisza … Spokój … 
Kończył się dzień, który w pamięci i sercach wielu niezatarte zostawił wspomnienia. Kończył się cicho, spokojnie błogosławieństwem Bożym 
M. K.

Od Komitetu.

Ponieważ budowę kaplicy Św. Teresy rozpocząć mogliśmy dzięki głównie ofiarom czytelników „Róż” dlatego z okazji poświęcenia kamienia węgielnego składamy raz jeszcze serdeczne wszystkim ofiarodawcom podziękowanie: Bóg zapłać. 
Komitet
Róże św. Teresy od Dzieciątka Jezus nr. 8 z sierpnia 1927 roku

cdn.

Artykuł opracował i nadesłał Józef Szlaga.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz