"Partyzancka pamiątka" w Muzeum Narodowym w Krakowie

Szczęśliwie zakończyła się historia odnalezionej broni partyzanckiej opisywana przez nas w artykule pt. "Partyzancka pamiątka". Przypomnijmy, że na początku lutego 2012 roku, do Komendanta Powiatowego Policji w Nowym Targu wpłynęło pismo Andrzeja Chimiczewskiego z informacją o miejscu ukrycia broni jego Ojca Jana Chimiczewskiego, pochodzącej z czasów jego działalności w Armii Krajowej na terenie Rabki i okolic. Opisano w nim położenie skrytki i sposób dostępu do niej. Na podstawie tych informacji, 17 lutego 2012 roku, funkcjonariusze rabczańskiego komisariatu Policji dokonali przeszukania wskazanego budynku w Rabce-Zdroju. W przedstawionym miejscu odnaleziono niemiecki pistolet maszynowy MP-40 o numerze 58017, popularnie nazywany "Schmeisser", wraz z magazynkiem i amunicją. Zgodnie z obowiązującą procedurą broń została poddana badaniom kryminalistycznym celem sprawdzenia czy była użyta w celach przestępczych po 1945 roku. Przeprowadzone czynności przez Prokuraturę w Nowym Targu nie stwierdziły użytkowania broni po II wojnie światowej. Na tej podstawie Sąd Rejonowy w Nowym Targu, zgodnie z wnioskiem prokuratury, wydał postanowienie o przepadku "dowodu rzeczowego" na rzecz skarbu państwa. Broń została przesłana do depozytu Wydziału Postępowań Administracyjnych Małopolskiej Komendy Wojewódzkiej Policji w Krakowie, gdzie oczekiwała na dalszy ciąg postępowań.

Wydobyta ze skrytki broń z czasów II wojny światowej.
Źródło: http://nowy-targ.policja.gov.pl/

Komisja powołana przez Małopolskiego Komendanta Wojewódzkiego Policji potwierdziła wartość historyczną broni i zaproponowała jej przekazanie do muzeum. Okazało się, że odnaleziony egzemplarz broni jest rarytasem - w polskich placówkach muzealnych są tylko dwie sztuki MP-40 technicznie sprawne! Ze względu na dużą wartość historyczną tej broni, do Małopolskiego Komendanta  Wojewódzkiego Policji w Krakowie zwróciły się, aż trzy instytucje z prośbą o przekazanie odnalezionej broni: Muzeum Narodowe w Krakowie, Muzeum Armii Krajowej im. Generała Emila Fieldorfa-Nila w Krakowie oraz Muzeum Podhalańskie im. Czesława Pajerskiego w Nowym Targu. W tej sytuacji pistolet maszynowy MP-40 nr 58017 został przekazany do Muzeum Narodowego w Krakowie, które ma pierwszeństwo, gdyż jest placówką państwową i to najwyższej rangi. Dział "Militaria" tego Muzeum jest, po Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, największym w kraju.

Odnaleziony "Schmeisser" nr 58017. Źródło: http://nowy-targ.policja.gov.pl/

Od chwili znalezienia broni, aż do momentu jej przekazania, wszystkie instytucje państwowe, świadome wartości historycznej tej broni, wykazały się dużą sprawnością działań dzięki czemu już wkrótce "partyzancka pamiątka" znajdzie się w muzealnej gablocie. Dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie, Zofia Gołubiew, w liście do Andrzeja Chimiczewskiego napisała:

Szanowny Panie, pragnę złożyć serdeczne podziękowania za przesłane informacje dotyczące historii pistoletu maszynowego MP40, który został przekazany do zbiorów Muzeum decyzją Sądu Rejonowego w Nowym Targu. Pozwoli to na sporządzenie pełnej dokumentacji tego niezwykle ciekawego obiektu, który zostanie dołączony do zbiorów Działu Militariów.

Pistolet w najbliższym czasie zostanie poddany niezbędnym pracom konserwatorskim, polegającym na usunięciu starego zaschłego smaru, którym był pokryty oraz oczyszczenia mechanizmu spustowego, który obecnie jest nieczynny. Następnie planujemy wyeksponowanie go w Galerii "Broń i Barwa w Polsce" w Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Krakowie, w sali poświęconej II wojnie światowej, z przytoczeniem nadesłanej przez Pana historii obiektu. Przewidywany termin umieszczenia eksponatu na wystawie to druga połowa 2013 roku.

Chciałabym równocześnie rozwiać pana obawy tyczące możliwości "marginalizacji" eksponatu. W zbiorach Muzeum Narodowego tego typu pamiątki, o udokumentowanej, często niezwykłej historii, traktuje się ze szczególnym pietyzmem i nigdy nie są prezentowane w oderwaniu od swojej przeszłości.

Wspólnie z Andrzejem Chimiczewskim dziękujemy wszystkim osobom i instytucjom, które przyczyniły się do szczęśliwego zakończenia historii odnalezionej w Rabce broni, a także zapraszamy do odwiedzenia Muzeum Narodowego w Krakowie, do Galerii "Broń i Barwa w Polsce", gdzie w drugiej połowie 2013 roku zostanie umieszczony partyzancki eksponat z Rabki.

Andrzej Chimiczewski z bronią MP-40 należącą do jego ojca Jana, podczas
uroczystości symbolicznego przekazania broni do Muzeum Narodowego
w Krakowie, 27 października 2012 roku.
Fot. ze zbiorów Andrzeja Chimiczewskiego

1 listopada 2012 roku na łamach "Tygodnika Podhalańskiego" ukaże się reportaż z uroczystości symbolicznego przekazania "partyzanckiej pamiątki" do Muzeum Narodowego w Krakowie. Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z artykułem!