poniedziałek, 27 sierpnia 2012

Źródła i obiekty solankowe „Wód Rabczańskich”

Źródło Marii. Prawdopodobnie pierwotna altana zbudowana na źródle solanki.
Przed nią grupa chłopców z Kolonii Leczniczej p.w. św. Józefa wraz z pocztem
sztandarowym Kolonii (z prawej strony).

Źródło Marii. Nowa przebudowana altana, a przed nią
grupa miejscowej ludności. W tle po lewej widoczny
fragment willi „Anna”, która spłonęła
w latach 60-tych poprzedniego stulecia.

Drewniany deptak powstały w wyniku rozbudowy altany nad źródłem Marii
i połączenia ze źródłem Rafaeli. Na drugim planie po prawej widoczny
fragment będącego w budowie pensjonatu Jaworzyna, mieszczącego później
Gimnazjum Żeńskie Sanatoryjne p.w. św. Tereski. Dzisiaj to siedziba
I Liceum Ogólnokształcącego im. E. Romera.

Grupa kuracjuszy przed drewnianym deptakiem mieszczącym
źródła Marii i Rafaeli. Za nim widoczny pawilon, w którym swą siedzibę
miał zarząd Zakładu Kąpielowego - na prawo od niego widoczny fragment
willi Sokół, istniejącej szczęśliwie do dnia dzisiejszego.

Źródło Krakusa, obudowane charakterystyczną, około 10 metrową drewnianą
wieżyczką, jak większość rabczańskich źródeł. W tle widoczne niezabudowane
jeszcze wzgórze Bani.

Źródło Kazimierz w bliźniaczej do Krakusa obudowie
drewnianej. Na pierwszym planie widoczna ozdobna
roślina, wynoszona  w porze sezonu z Łazienek
i ustawiana na środku klombu przed nimi.
Obecnie byłby to środek fontanny
przed kawiarnią Zdrojową.

Drewniany deptak przed źródłami Krakus (w środku) i Kazimierz (po prawej),
na kamiennej podmurówce. Oceniając jego perspektywę, był znacznie dłuższy
od tego nad źródłami Marii i Rafaeli, a jego długość mogła wynosić
nawet około 100 metrów.

Wnętrze drewnianego deptaka. W porze słoty i niepogody służył kuracjuszom
do spacerów, spotkań i rozmów towarzyskich.

Widok na deptak przed Łazienkami. Po lewej za drzewami widoczna drewniana
wieża źródła Kazimierz. W części środkowej nowa muszla koncertowa
przykrywająca źródło Rafaeli, na prawo od niej pawilon zarządu
Zakładu Kąpielowego i fragment pijalni wód mineralnych
– dzisiejszej Kawiarni Zdrojowej.

Widok na deptak przed Łazienkami w porze zimowej. W centralnej części
fotografii,  na miejscu pawilonu zarządu Zakładu Kąpielowego,
budyneczek „Bazaru Rabczańskiego”, a dużo później sklepu „Włókno”.
Za nim wille Anna i Sokół. Betonowe wieże skrywające ujęcia źródeł
solanki przy pijalni wód jak i muszli koncertowej, nadawały
specyficzny wygląd i charakter temu kompleksowi obiektów.

Można połączyć przyjemne z pożytecznym - podziwiać występy i koncerty,
a  przy okazji odbywać kurację, pijąc wodę mineralną.

Wnętrze pijalni wód mineralnych. We wnęce po prawej stronie zainstalowane
były krany, z których każdy mógł czerpać świeżą solankę (patrz fotografia poniżej).

Amatorzy świeżej solanki w rabczańskiej pijalni wód mineralnych.

Źródło za budynkiem dawnych łazienek zakładowych,
na terenie dzisiejszego ośrodka przyrodoleczniczego PPU.
Przed nim zgromadzony torf służący do przyrządzania
kuracjuszom kąpieli borowinowych.

Widok na zaplecze Zakładu Kąpielowego, od pensjonatu Bellevue. Po lewej
budynek Pod Matką Boską, obok budynek Łazienek, na tle których
widać drewnianą wieżę źródła solanki. W głębi, nad Łazienkami widoczny
pensjonat Stella. Po prawej świeżo uregulowane koryto Słonki
z bulwarami spacerowymi na obu brzegach oraz będący w budowie
charakterystyczny dla późniejszej Rabki, obiekt Bazarów. Widoczne są również
zabudowania usytuowane przy dzisiejszej ul. Jana Pawła II.

Kolejne źródło solanki na tle zabudowań dzielnicy Słone, usytuowane
w okolicy za dzisiejszą stacją GOPR.

Źródło na Słonym. Trzy wille widoczne w środku fotografii (Zorza, Krakus,
Uciecha), podczas okupacji niemieckiej od sierpnia  1942 roku,
otoczone drutem kolczastym z budkami wartowniczymi,
stanowiły „Żydowski obóz pracy”.

Źródło na Wyżyskach, obok dzisiejszej tężni solankowej.
Zbudowana z kamienia, pokryta dachówką wieża-baszta,
skrywała źródło solanki, doprowadzanej rurociągiem
m.in. do budynku niedalekiej Kolonii Leczniczej św. Józefa.
Widoczne na pierwszym planie młode drzewka
to prawdopodobnie zaczątek dzisiejszej kasztanowej
alei wiodącej obok tężni do Kardiologii.

Prace wiertnicze przy nowym źródle solanki obok
istniejącego już źródła na Wyżyskach. Po prawej
widoczny fragment budynku poczty przy ul. Orkana.

Źródło na Wyżyskach – widok od alei prowadzącej od poczty do Kardiologii.
Z lewej pawilonowa  obudowa źródła Heleny (dzisiaj jest to tzw. Kiwajka),
z prawej - przy drzewie, widoczna charakterystyczna zabytkowa brama
wejściowa do cmentarnej kwatery Kadenów oraz kiosk Ruchu przy ul. Orkana.

Widok fragmentu dzisiejszej ul. Jana Pawła II na tle szczytu Szumiącej
i pasma Gorców. Widać uregulowane koryto Słonki. W centrum widoczny
pensjonat Bellevue obok kaplicy Zdrojowej, nieco z lewej wieża
nad źródłem Rafaeli i muszlą koncertową, na prawo drewniana
wieżyczka źródła solanki; dzisiejsza okolica kompleksu restauracji
i przylegającej części stadionu sportowego Wierchy. Z prawej strony
fotografii widoczny dach i fragment pensjonatu Stella.

Tężnia solankowa zbudowana w roku 1923 z bali drewnianych, na wzór
tężni z Ciechocinka. Mierzyła 100 metrów długości i 14 metrów wysokości.
Znajdowała się na terenie dzisiejszego Instytutu GiChP.

Grupa kobiet korzystających z walorów tężni (tych zdrowotnych
jak i widokowych). Na drugim planie wzgórze Bani na tle Lubonia Wielkiego,
po prawej podnóże Grzebienia i fragmenty pierwotnych zabudowań
zgromadzenia Sióstr Najświętszej Rodziny z Nazaretu.

1 komentarz:

  1. Świetna galeria archiwalnych zdjęć
    Muszę kiedyś odwiedzić te strony :)

    OdpowiedzUsuń