„Pedagodzy” z Kriminalpolizei*

Ktokolwiek będzie w Zakopanem, powinien pójść na ulicę Chałubińskiego i przystanąć przed nowoczesnym, dwupiętrowym gmachem, którego jasna sylwetka odcina się wyraźnie od ciemnozielonych smreków Antołówki. Powinien przystanąć i podumać trochę w skupieniu przed domem, który w latach przedwojennych należał do reprezentacyjnych pensjonatów zakopiańskich, a który w czasie wojny stał się dla Zakopanego i Podhala tym, czym ulica Montelupich dla Krakowa, Aleja Szucha dla Warszawy, Fort VII czy „Dom Żołnierza” dla Poznania. Ten gmach to „Palace”. I podobnie jak w Krakowie starczyło powiedzieć „wzięli go na Montelupich” a w Warszawie „na Szuch”, dla ludności Podhala starczyło to jedno słowo, które pod pałacową nazwą kryło upiorną treść. Nawet w najbardziej zapadłym przysiółku góralskim wiedziano dobrze, co się dzieje w „Palacach” (bo górale tak wymawiali to słowo), komu i do czego służył ten elegancki gmach zakopiański.

Włodzimierz Wnuk
(Walka podziemna na szczytach, Warszawa 1985)

Historia tej zakopiańskiej katowni jest dość dobrze znana ludności Podhala. Dla Rabczan taką katownią była willa "Tereska". Czteropiętrowy gmach, znajdujący się przy ulicy Słonecznej w Rabce, przed wojną mieścił pierwsze w Polsce Gimnazjum Sanatoryjne, w którym kształciły się młode dziewczęta. W czasie wojny budynek ten stał się siedzibą Szkoły Dowódców Policji Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa, a jego okolice miejscem masowych mordów niewinnej ludności. Rzec można, że ironią losu stało się to, że budynek, w którym mieściła się szkoła o najwyższych ideałach wychowawczych polskiej oświaty, stał się siedzibą założonej przez faszystów szkoły zwyrodniałych oprawców.

Willa „Tereska” i jej okolice stały się Miejscem Pamięci Narodowej

W stronę pojednania

Szanowni Państwo

Za nieco ponad miesiąc - 16. sierpnia 2011 roku odbędzie się spotkanie z pastorem Wernerem Oderem, synem zbrodniarza wojennego Wilhelma Odera, który był wykładowcą w szkole dla kandydatów na funkcjonariuszy rożnych formacji SS w tym Gestapo. Szkoła ta mieściła się w willi "Tereska" w Rabce, gdzie zamordowano wiele osób, głównie Żydów ale także Polaków. Werner Oder jest od wielu lat zaangażowany w proces rozliczenia zbrodni nazizmu pojednania miedzy ofiarami a narodami, z których wywodzili się oprawcy.

Stowarzyszenie Kulturowy Gościniec  razem z Kościołem Chrześcijan Batystów z Rabki, grupą historyków Historia Rabka Blog, Urzędem Miasta i I LO organizuje spotkanie z pastorem Oderem.

Polecam uwadze ten temat oraz zachęcam do uczestnictwa w spotkaniu. Szczegóły znajdują się na naszej stronie, gdzie niebawem ukaże się również wywiad z Wernerem Oderem oraz anglojęzyczna wersja tekstów.

Polecam gorąco bardzo dobrą publikację autorstwa Michała Rapty, Wojciecha Tupty i Grzegorza Moskala "Mroczne sekrety willi "Tereska" traktującej o tych wydarzeniach.

Serdeczne pozdrowienia

Jan Ceklarz

Książka "Mroczne sekrety willi Tereska"

Mroczne sekrety willi Tereska. Prezentacja multimedialna.

20-lecie Mszy Partyzanckich w Glisnem

15 sierpnia w kościele parafialnym w Glisnem odbędzie się uroczystość poświęcona żołnierzom z Oddziału Partyzanckiego „Adama” wchodzącego w skład I Pułku II Batalionu 4 Kompanii Strzelców Podhalańskich Armii Krajowej. Msza Święta i Apel Poległych odbędzie się o godzinie 11:00 w kościele p.w. Najświętszego Serca Jezusowego.

Uroczystość patriotyczno-religijna, upamiętniająca poległych i zmarłych żołnierzy AK, partyzanckiego oddziału por. Jana Stachury „Adama” od 14 lipca 2005 roku, decyzją ówczesnego wójta gminy Mszana Dolna, Tadeusza Patality, po uzgodnieniu z rektorem kościoła w Glisnem ks. Andrzejem Sawulskim, jest wpisana do Gminnego Kalendarza Imprez. W tym roku, 15 sierpnia 2011, przypada 20 rocznica Mszy Partyzanckiej w Glisnem. Z tej okazji wspólnie z Piotrem Romańskim, synem żołnierza oddziału „Adama” Kazimierza Romańskiego ps. „Romek”, przygotowaliśmy broszurkę pt. „20-lecie Mszy Partyzanckich w Glisnem”. Jej elektroniczną wersję prezentujemy Państwu poniżej. Broszura ta rozdawana będzie podczas uroczystości w Glisnem. Wszystkich zainteresowanych serdecznie zapraszamy na święto partyzanckie pod Luboniem.

20-lecie Mszy Partyzanckich w Glisnem